تریتیکاله( X Triticosecale wittmak )گیاهی است نسبتاً جدید که ساخته دست بشر می باشد. نام آن برگرفته از اسم دو گیاه گندم(Triticum) و چاودار (secale) میباشد زیرا از دورگ گیری گندم به عنوان پایه مادری و چاودار به عنوان پایه پدری در سال 1875 در اسکاتلند به وجود آمده است. با معرفی رقم آرمادیلو در سال 1970 در مرکز بین المللی سیمیت (مکزیک) گام بزرگی در تولید تریتیکاله های امروزی برداشته شد. تریتیکاله های امروزی دارای پتانسیل عملکرد بالا، غیر حساس به طول روز، نیمه پابلند، زودرس و دارای کیفیت بالای غذای دامی میباشند به این ترتیب فعالیتهای تحقیقاتی این محصول به کمک سیمیت مکزیک در بیش از 71 کشور جهان و در بیش از 150 منطقه تحقیقاتی به اجرا در آمد.
سطح زیر کشت این محصول در حال حاضر بیش از2/4میلیون هکتار است و در بیش از 32 کشور جهان بیش از 32 واریته از این محصول کشت میشود. این محصول صفاتی را از والدین خود به ارث برده است که صفاتی منحصر بفرد هستند و اهمیت این محصول را دو چندان می نماید. ورود تریتیکاله به ایران به سال 49-1348 برمی گردد. تحقیقات ابتدا بر روی این محصول در کرج و چند ایستگاه دیگر آغاز شد ولی به علت عدم رقابت با گندم از نظر عملکرد و چروکیدگی دانه مورد توجه قرار نگرفت. در سالهای بعد با پیشرفت برنامه های تحقیقاتی داخل کشور و دسترسی به ارقام جدید افق تازه ای در رابطه با این محصول آغاز و در سال های اخیر ( از سال زراعی 2-1381) به دلیل انسجام بیشتر برنامه تحقیقاتی، بخش اعظم فعالیتهای تحقیقاتی این محصول به خراسان رضوی واگذار گردید. در حال حاضر در استان خراسان رضوی ببیش از 5000 هکتار و در استان فارس 5400 هکتار و در سطح کشور بیش از 40000 هکتار به کاشت این محصول اختصاص دارد و با توجه به پتانسیل و ویژگی های این گیاه در افق 1404 سطح زیر کشت آن حدود 500 هزار هکتار پیش بینی شده است.
