(Powdery mildew) سفيدك پودري گندم و جو

عامل بيماري­ هاي سفيدك پودري گندم و جو قارچ ­هايي از آسكوميست هستند كه در گندم به ­نام Blumeria graminis f.sp. tritici (قبلاً به ­نام Erysiphe graminis f.sp. tritici) و در جو به نام Blumeria graminis f.sp. hordei

( پيش­تر به­ نام Erysiphe graminis f.sp. hordei ) خوانده مي ­شوند. شكل غير­جنسي (مرحله­ ي كنيديومي) آن­ها به­ نام Oidium monilioides مي­ باشد.

علامت ­هاي بيماري

علامت­ هاي بيماري به­ صورت پوشش سفيد مايل به خاكستري نخست به­ صورت لكه ­هاي پراكنده و سپس به­ صورت لكه­ هاي پيوسته روي اندام ­هاي هوايي گياه شامل برگ، ساقه و سنبله مي­ باشد، ولي توسعه­ ي بيماري، اغلب روي سطح بالايي برگ­ هاي پاييني گياه بيش­تر است. پوشش ياد شده ­ي كلني­ هاي قارچ عامل بيماري هستند كه ريسه­ ها، كنيديوم­ ها و كنيديوفورها مي­ باشند و شكل غير­جنسي قارچ را تشكيل مي­ دهند. در اواخر رشد، روي اين پوشش اندام­ هاي كروي سياه رنگ به­ نام كلئيستوتسيوم (Cleistothecium) پديدار مي­ شود كه فرم جنسي قارچ هستند.

 p3

اين بيماري باعث ضعف تدريجي و كاهش رشد، خشك شدن بافت­ هاي آلوده، پر نشدن دانه­ ها و چروكي و لاغري بذر­ها و سرانجام كاهش عملكرد مي­ شود.

تعيين درجه­ ي آلودگي و واكنش ارقام و لاين­ هاي گندم و جو به سفيدك پودري براساس روش يك رقمي 9-0 ساري و پريسكات

(Saari and Prescott, 1975) كه توسط ايال و هم­ كاران (Eyal et al., 1987) به روش دو رقمي 99-00 تغيير يافته است صورت مي ­گيرد.

براي نمونه اگر براي يك رقم گندم دو عدد مربوط به ارتفاع نسبي بيماري و شدت بيماري 51 باشد آن­ وقت عدد 5  بيانگر واكنش نيمه­ حساس و عدد 1 بيانگر شدت ييماري به ميزان 10% براي آن رقم است كه برخلاف داشتن واكنش نيمه­ حساس ولي با توجه به پايين بودن شدت بيماري، ميزان خسارت كم خواهد بود. هم­چنين 89 يعني عدد مربوط به ارتفاع نسبي بيماري روي رقم مورد نظر گندم برابر با 8 و عدد مربوط به شدت بيماري برابر با 9 كه واكنش رقم حساس و شدت بيماري نيز90% است كه در اين ارتباط ميزان خسارت، بالا خواهد بود.

يادداشت­ برداري از واكنش ارقام و لاين­ هاي گندم و جو به سفيدك پودري در سه نوبت از مرحله­ ي ظهور برگ پرچم به بعد به فاصله­ ي 7 تا 10 روز صورت مي­ گيرد.

800px-Barleypowderymildew1

Powdery2

علامت­ هاي بيماري سفيدك پودري روي برگ پرچم و سنبله ­ي گندم(عكس برگرفته از Prescott et al., 1986)

شرح علامت­ها و تيپ­هاي آلودگي گندم و جو توسط بيماري سفيدك پودري:

تيپ آلودگي عكس العمل گياه شرح بيماري
0 مصون بدون هيچ گونه آلودگي
1 بسيار مقاوم بروز لكه­ هاي جدا و پراكنده به تعداد كم روي برگ­ هاي پاييني (برگ­ هاي اوليه)
2 مقاوم بروز لكه­ هاي پراكنده روي برگ­ هاي دوم هم­راه با آلودگي برگ­ هاي اوليه با شدت كم
3 مقاوم آلودگي معمولي تا متوسط يك سوم قسمت پايين گياه
4 نيمه­ مقاوم آلودگي متوسط برگ­ هاي پايين با آلودگي پراكنده روي برگي هاي مياني گياه
5 نيمه­ حساس آلودگي شديد برگ­ هاي پايين و آلودگي پراكنده روي برگ­ هاي مياني گياه
6 نيمه­ حساس آلودگي شديد يك سوم پايين گياه و آلودگي متوسط برگ­ هاي مياني گياه و ظهور لكه­ هاي كوچك روي برگ­ هاي بالاتر از وسط گياه
7 حساس آلودگي شديد روي برگ­ هاي پايين و مياني گياه تا برگ زير برگ پرچم
8 حساس آلودگي شديد برگ­ هاي پايين و مياني گياه و آلودگي برگ پرچم
9 بسيار حساس آلودگي شديد تمام برگ­ه اي گياه حتی سنبله­ ها

Powdery3

مقياس 9-0 ساري و پريسكات براي ارزيابي بيماري­ هاي برگي غلات كه بر اساس آن ارتفاع نسبي (پيش­رفت) بيماري از پايين گياه به سمت سنبله نشان داده شده  است  Saari and Prescott, 

Powdery4

درجه­ هاي مختلف شدت آلودگي برگ گندم و جو توسط سفيدك پودري

عكس برگرفته از Prescott et al., 1986

دیدگاهتان را بنویسید