دستورالعمل اجرائی مبارزه با بیماری های گندم

 ﮔﻨﺪم ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ راﻫﺒﺮدي ﮐﺸﻮر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺸـﺖ آن ا زدﯾـﺮ زﻣـﺎن در دﻧﯿـﺎ  ﻣﻄﺮح بوده و بیش از 60 درصد اراﺿﯽ زﯾﺮﮐﺸﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. ﻫﺮﺳﺎل درﺻﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻣﺤﺼﻮل ﮔﻨﺪم ( ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر و ﻧﯿﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺣﺎﺻﻠﻪ) ﮐـﻪ  ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف اﻧﺴﺎن و ﯾﺎ دام ﺑﺮﺳﺪ، در ﻣﺰرﻋﻪ ﯾﺎ اﻧﺒﺎر ﺑﺮ اﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ رود .ﺗﻮﻟﯿـﺪ  ﻣﻮﻓﻖ ﮔﻨﺪم ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﮐﺸﺖ ﺻﺤﯿﺢ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺎك و آب، آﻓﺎت، ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎ، ﻋﻠﻔﻬـﺎي ﻫـﺮز و اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم زراﻋﯽ اﺻﻼح ﺷﺪه، فن اوری و عناصر غذایی مورد نیاز دارد.

در ﺑﯿﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﺤﺪودﯾﺘﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﮐﻤﯿﺖ ﮔﻨـﺪم ﺗﻮﻟﯿـﺪي وﺟـﻮد دارد، دﻣـﺎ، وﺟـﻮد ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ و رﻃﻮﺑﺖ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐـﻪ دو ﻋﺎﻣـﻞ دﻣـﺎ و رﻃﻮﺑـﺖ،اﺛﺮﺑﺨﺸـﯽ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ ﺑﺮوزو ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا دارﻧﺪ تعداد ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي ﮔﻨﺪم در ﺟﻬﺎن ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم اﺳـﺖ و ﺣـﺪود 50ﺑﯿﻤـﺎري ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻤـﻮل اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدي دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ  حدود 20 ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ.  ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﮔﻨﺪم در ﻣﻌﺮض اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪو ﻋﻤﻼً در ﻫﺮ ﻣﺰرﻋﻪ و روي ﻫﺮ ﮔﯿـﺎه ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ رخ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت وارده ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻂ و ﻧﻮع رﻗﻢ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد.

 ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮﻫﺎي اﯾﺠﺎدﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي ﮔﻨﺪم ﻋﻤﺪﺗﺎً ﻗﺎرچ ﻫﺎ، وﯾﺮوﺳﻬﺎ، ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻬﺎ و ﻧﻤﺎﺗﺪﻫﺎ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﮐـﻪ در  ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻓﺮاواﻧﯽ ،اﻫﻤﯿﺖ و ﺧﺴﺎرﺗﺰاﯾﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺎﺋﻖ آﻣـﺪن ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ وﯾﮋه دارد .در ﯾﮏ ﻋﺒﺎرت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﮔـﺰﯾﻨﺶ و ﮐـﺎرﺑﺮد روﺷﻬﺎي ﺑﻬﯿﻨﻪ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎ و رﺳﺎﻧﺪن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. مناسب بودن این روش های انتخابی بستگی به دانش و آگاهی از عوامل گوناگونی نظیر: نوع بیمارگر(پاتوژن)، ویژگی های همه گیر شناسی(اپیدمیولوژی)، پیش آگاهی و نحوه کنترل بیماری دارد.ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﻨﺪروش (در ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ روش)ﭘﺎﯾﺪاري ﺑﯿﺸﺘﺮي درﮐﻨﺘـﺮل  ﺑﯿﻤـﺎري دارد و اﮔﺮ از روﺷﻬﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد، ﭘﺎﺗﻮژن ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻗﺎدر ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻏﻠﺒﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﮐـﺎرﺑﺮد روﺷﻬﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ، ﭘﺎﺗﻮژن ﻗﺎدر ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺛﺮات ﺳﻤﯽ آﻓﺖ ﮐﺸﻬﺎ را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ.   download (1)

download (2)

ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﻬﺎر ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي ﮔﻨﺪم ﮐﺸﻮر  ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﮐﺎﺳﺘﯽ ﻫﺎي آن ﺑﺎ اراﯾﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ ﻫﻤﮑﺎران اﺟﺮاﯾﯽ و ﺗﺤﻘﯿﻘـﺎﺗﯽ ﻣﺮﺗﻔـﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

دستورالعمل جدید بیماریها-1-1